ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ ΜΑΙΩΝ-ΜΑΙΕΥΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ (Ν.Π.Δ.Δ.)
ΑΡ.ΠΑΠΠΑ 2, 115-21 ΑΘΗΝΑ
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Θέμα: «ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΜΕ ΤΙΤΛΟ: “ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ, ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΥΓΕΙΑΣ”
Το ΔΣ του ΣΕΜΜΑ κατά την έκτακτη Συνεδρίασή του στις 2/11/2022, σχετικά με το σχέδιο νόμου με τίτλο « Δευτεροβάθμια περίθαλψη, ιατρική εκπαίδευση και λοιπές διατάξεις αρμοδιότητες του Υπουργείου Υγείας» που βρίσκεται σε διαβούλευση, κατά πλειοψηφία αποφάσισε τα εξής:
Α) ΑΛΛΑΓΕΣ ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 36 & 37
ΜΕΡΟΣ Θ΄ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗ ΠΕΡΙΓΕΝΝΗΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ :
(Ενοποίηση των άρθρων 36 & 37 σε ένα)
Άρθρο 36 Προαγωγή του φυσικού τοκετού – Μαίες κατ’ οίκον
- Το Κράτος μεριμνά για την προαγωγή και την πρακτική εφαρμογή των σύγχρονων γνώσεων και υψηλών διεθνών προδιαγραφών σε θέματα ολοκληρωμένης περιγεννητικής φροντίδας, προετοιμασίας για την γονεϊκότητα, φυσικού τοκετού και κατ’ οίκον μαιευτικής φροντίδας.
- Τα νοσοκομεία του Εθνικού Συστήματος Υγείας, το Γενικό Νοσοκομείο Παπαγεωργίου, τα νοσοκομεία που εποπτεύονται από τα Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων και Εθνικής Άμυνας, καθώς και οι ιδιωτικές κλινικές, δύνανται να παρέχουν συνεχόμενη μαιευτική φροντίδα. Για τον σκοπό αυτόν οι φορείς του πρώτου εδαφίου δύνανται να αναπτύσσουν, οργανώνουν και λειτουργούν κέντρα ολοκληρωμένης περιγεννητικής φροντίδας, τα οποία περιλαμβάνουν υπηρεσίες προετοιμασίας για γονεϊκότητα (ψυχοπροφυλακτική), φυσικού τοκετού και κατ’ οίκον μαιευτικής φροντίδας από μαίες.
- Τα κέντρα φυσικού τοκετού στελεχώνονται από μαίες/μαιευτές και αναγνωρίζονται ως τέτοια και πιστοποιούνται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, μετά από γνώμη της ανεξάρτητης επιτροπής μαιών του ΕΣΑΝ και του οικείου συλλόγου μαιών ΝΠΔΔ, εφόσον πληρούν τους όρους και τις προϋποθέσεις, που καθορίζονται στην απόφαση της παρ. 11 του άρθρου 49.
- Αρθρο 37
- Για την προώθηση της φυσικής και ψυχολογικής υγείας της μητέρας κατά την εγκυμοσύνη και τον τοκετό, την εξειδικευμένη φροντίδα κάθε γυναίκας και του νεογνού της, καθώς και την υποστήριξη και ενδυνάμωση της γυναίκας και του συντρόφου της στην ανάληψη του γονεϊκού τους ρόλου και την προώθηση της ανάπτυξης μίας υγιούς σχέσης γονέων-νεογνού, αναπτύσσεται η κατ’ οίκον μαιευτική φροντίδα για την παροχή υπηρεσιών στην οικία τους σε έγκυες, λεχωίδες και νεογνά από μαίες.
- Η κατ’ οίκον μαιευτική φροντίδα δύναται να αναπτύσσεται και να οργανώνεται από δημόσιες δομές υγείας, πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας περίθαλψης, νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου, κερδοσκοπικού ή μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, τα οποία παρέχουν υπηρεσίες υγείας, οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης α’ βαθμού και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου αυτών, που παρέχουν υπηρεσίες υγείας, καθώς και ιδιώτες επαγγελματίες υγείας με επαγγελματικά δικαιώματα μαία/ μαιευτή.
- Η κατ’ οίκον μαιευτική φροντίδα περιλαμβάνει, ιδίως, την πρόληψη, την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, την περιγεννητική φροντίδα, την παροχή συμπτωματικής φροντίδας σε κάθε έγκυο και λεχωίδα, με έμφαση σε εγκύους με επαπειλούμενη κύηση ή λεχωίδες μετά από καισαρική τομή και σε νεογνά που εκδήλωσαν ίκτερο, την αποκατάσταση και σταθεροποίηση της υγείας τους μετά από νοσηλεία σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας ή Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών, καθώς και την υποστήριξη του μητρικού θηλασμού και του οικογενειακού προγραμματισμού.
Β) ΠΡΟΤΑΣΗ ΔΙΕΥΡΥΝΣΗΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗΣ ΜΑΙΩΝ ΣΤΟ ΕΣΑΝ
Στο ΕΣΑΝ όπως είχε συσταθεί με το ΦΕΚ 700/9-9-93 Υ7/3147 από το Υπ. Υγείας και τροποποιηθεί με το ΦΕΚ B’ 3175/8-07-2021, το οποίο «γνωμοδοτεί για θέματα της νοσηλευτικής υπηρεσίας…..» και προβλέπεται η ευρεία συμμετοχή εκπροσώπων του κλάδου νοσηλευτικής. Αποτελεί διαχρονικό αίτημα των μαιών για την επίλυση σημαντικών προβλημάτων του κλάδου μαιών, η αντίστοιχη εκπροσώπηση του κλάδου με εκπροσώπους από τμήματα Μαιευτικής, και μαίες Διευθύντριες Μαιευτηρίων ή τομεάρχες ή Συντονίστριες Δικτύων Πρωτοβάθμιας Φροντίδας υγείας μαιών, εκπροσώπους του Ιδιωτικού τομέα και των Ελεύθερων Επαγγελματιών, προκειμένου να διασφαλίζεται η ίση συμμετοχή στο ΕΣΑΝ και αντιπροσώπευση των αιτημάτων του κλάδου.
Η υπό τροποποίηση διάταξη επιχειρεί να γνωμοδοτεί για θέματα των μαιών ένα όργανο, η σύσταση του οποίου δεν είναι αντιπροσωπευτική. Ως έκφανση της συνταγματικής αρχής του κράτους δικαίου απορρέει η υποχρέωση της διοίκησης να οργανώνεται κατά τρόπο ορθολογικό. Η επαγγελματική ελευθερία ή ελευθερία της εργασίας, σύµφωνα µε τη νοµολογία του Συµβουλίου της Επικρατείας, προκύπτει από την συνδυασµένη ερµηνεία των διατάξεων των άρθρων 5 παρ.1 (ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας και συµµετοχή στην οικονοµική ζωή) και 22 παρ.1 (συνταγµατική προστασία της εργασίας).
Από τις ανωτέρω διατάξεις και υπό το πρίσμα της συνταγματικής διάταξης του άρθρου 5 του Συντάγματος, προκύπτει ο σαφής διαχωρισμός και η οριοθέτηση των δύο διαφορετικών επιστημών μεταξύ Μαιευτικής και Νοσηλευτικής, αλλά και διαφοροποίηση αυτών στο πεδίο της δημόσιας υπηρεσίας. Οι κλάδοι αυτοί είναι διακριτοί και η διάκριση αυτή έχει γίνει αποδεκτή και από τον νομοθέτη καθώς έχει σαφώς διαχωρίσει τις αρμοδιότητες είτε στο πδ για τα επαγγελματικά δικαιώματα είτε στο πως τοποθετούνται εντός μια δημόσιας υπηρεσίας. Η σύσταση του ΕΣΑΝ, όπως προβλέπεται στο ΦΕΚ B’ 3175/8-07-2021 παραβλέπει το γεγονός ότι οι μαίες/μαιευτές είναι προσωπικό με ιδιαίτερη θέση στον Οργανισμό των νοσοκομείων, δεν εμπλέκεται με τα καθήκοντα των νοσηλευτών και των επισκεπτών υγείας ή με άλλες ειδικότητες και δεν δύναται να αντιπροσωπεύεται από άλλες ειδικότητες και χωρίς να έχουν γνωμοδοτήσει προς τούτο οι οικείοι Σύλλογοι, εκπρόσωποι Δ.Ε.Π. τμημάτων Μαιευτικής και εκπρόσωποι μαιευτικών υπηρεσιών πχ. Συντονιστής δικτύου μαιών.
Γιαυτό το λόγο προτείνουμε το ΦΕΚ B’ 3175/08-07-2021 να τροποποιηθεί στο άρθρο 1 και να διαμορφωθεί ως κάτωθι:
«1. Το Εθνικό Συμβούλιο Ανάπτυξης Νοσηλευτικής (Ε.Σ.Α.Ν.) συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και αποτελείται από τα εξής μέλη:
α. Δύο (2) εκπροσώπους Δ.Ε.Π. Τμήματος Νοσηλευτικής Α.Ε.Ι. Νοσηλευτές Καθηγητές α΄ή β΄ βαθμίδας που ορίζεται από το Τμήμα, με τους αναπληρωτές του.
β. Έναν (1) εκπρόσωπο από την Κεντρική Υπηρεσία του Υπουργείου Υγείας σε επίπεδο Προϊσταμένου Διεύθυνσης ή Προϊσταμένου Τμήματος, με τον αναπληρωτή του.
γ. Δύο (2) Διευθυντές-τριες Νοσηλευτικής Υπηρεσίας ή Τομεάρχες Νοσηλευτικού Τομέα, από Γενικό Νοσοκομείο, που ορίζεται από τον Υπουργό Υγείας, με τους αναπληρωτές τους.
δ. Έναν (1) Διευθυντή-τρια Νοσηλευτικής Υπηρεσίας ή Τομεάρχη Νοσηλευτικού Τομέα, από Ψυχιατρικό Νοσοκομείο που ορίζεται από τον Υπουργό Υγείας, με τον αναπληρωτή του.
ε. Έναν (1) Διευθυντή-τρια Νοσηλευτικής Υπηρεσίας ή Τομεάρχη Νοσηλευτικού Τομέα από Παιδιατρικό Νοσοκομείο που ορίζεται από τον Υπουργό Υγείας, με τον αναπληρωτή του.
στ. Έναν (1) Νοσηλευτή-τρια με Α΄Βαθμό, από φορείς Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας που ορίζεται από τον Υπουργό Υγείας, με τους αναπληρωτές τους.
ζ. Δύο (2) εκπροσώπους του Νοσηλευτικού χώρου, που ορίζονται από τον Υπουργό Υγείας με τους αναπληρωτές τους.
η. Ένα (1) μέλος της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδος (Ε.Ν.Ε.) με τον αναπληρωτή του, που ορίζονται με απόφαση του Διοικητικού της Συμβουλίου.
θ. Ένα (1) μέλος του Συλλόγου Επιστημόνων Μαιών-Μαιευτών Αθήνας (Σ.Ε.Μ.Μ.Α.) με τον αναπληρωτή του, που ορίζονται με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου.
ι. Έναν (1) εκπρόσωπο Δ.Ε.Π. Τμήματος Μαιευτικής Α.Ε.Ι. Μαία, Καθηγήτρια α΄ή β΄ βαθμίδας που ορίζεται από το Τμήμα, με τον αναπληρωτή του.
κ. Έναν (1) Διευθυντή-τρια Νοσηλευτικής Υπηρεσίας Μαιευτηρίου ή Τομεάρχη Νοσηλευτικού Τομέα Γενικού Νοσοκομείου (μαία ή μαιευτή), που ορίζεται από τον Υπουργό Υγείας.
λ. Έναν (1) Συντονιστή/ στρια Δικτύου Μαιών από φορείς Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας που ορίζεται από τον Υπουργό Υγείας
μ. Έναν (1) εκπρόσωπο Μαιών από τον Ιδιωτικό Τομέα με τον αναπληρωτή του
ν. Έναν (1) εκπρόσωπο Μαιών που ασκούν ελεύθερο επάγγελμα με τον αναπληρωτή του
ξ. Ένα (1) μέλος του Πανελληνίου Συλλόγου Επισκεπτών –τριών Υγείας (Π.Σ.Ε.Υ.) με τον αναπληρωτή του, που ορίζονται με απόφαση του Διοικητικού του Συμβουλίου.
Γραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου Ανάπτυξης Νοσηλευτικής ορίζεται υπάλληλος της Διεύθυνσης Νοσηλευτικής του Υπουργείου Υγείας, κατηγορίας ΔΕ Διοικητικών Γραμματέων.
Σε καμία περίπτωση δε θεωρούμε ότι εκπροσωπούμαστε από τον κλάδο νοσηλευτικής, διότι όπως κατά το παρελθόν επανειλημμένως έχουμε επισημάνει, σύμφωνα με την ισχύουσα ελληνική νομοθεσία και τις ευρωπαϊκές οδηγίες, με τις οποίες έχει πλήρως εναρμονιστεί η ελληνική νομοθεσία, οι κλάδοι αυτοί (Μαίες και Νοσηλευτές) είναι απολύτως διακριτοί και ανεξάρτητοι.
Για το λόγο αυτό, προτείνουμε όπως προβλέπεται στο άρθρο 3, ΦΕΚ B’ 3175/08-07-2021 τη δημιουργία επιτροπής μαιών στο ΕΣΑΝ.
Έργο της ανεξάρτητης εξαμελούς επιτροπής μαιών του ΕΣΑΝ είναι:
– Η μελέτη και καταγραφή του υπάρχοντος συστήματος: στατιστικά στοιχεία κρατικών και ιδιωτικών νοσοκομείων που θα αναπτύξουν κέντρα φυσικού τοκετού
– Ο καθορισμός του ορισμού και των προϋποθέσεων για την δημιουργία κέντρων φυσικού τοκετού και οποιαδήποτε άλλης υπηρεσίας που αφορά τον κλάδο των μαιών και γνωμοδότηση προς τον Υπουργό Υγείας
– ορισμός προϋποθέσεων ασφαλούς λειτουργίας κέντρων φυσικού τοκετού και οποιασδήποτε άλλης υπηρεσίας αφορά τον κλάδο των μαιών
– ανασκόπηση της εθνικής & διεθνούς εμπειρίας (Καλές πρακτικές) και αποτύπωση της παρούσας κατάστασης για τις γυναίκες (περιγεννητικής περιόδου) και τα νεογνά
– αναλυτική περιγραφή μοντέλου λειτουργίας κέντρων φυσικού τοκετού με συγκρότηση ομάδας μαιών- εμπειρογνωμόνων με συγκεκριμένα κριτήρια (κλινική εμπειρία, ακαδημαϊκή και ερευνητική εμπειρία, διοικητική εμπειρία)
-μελέτη βιωσιμότητας της ανάπτυξης των υπηρεσιών κέντρων φυσικού τοκετού και οποιαδήποτε άλλης υπηρεσίας μαιών
– ανασκόπηση του υπάρχοντος θεσμικού πλαισίου και προτεινόμενο νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας των κέντρων φυσικού τοκετού και άλλων υπηρεσιών των μαιών,
– Ο καθορισμός της λειτουργίας των κέντρων φυσικού τοκετού (ανάπτυξη θεωρητικού και μεθοδολογικού πλαισίου για τη διασφάλιση της ποιότητας και την αξιολόγηση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών, πολιτικών/διαδικασιών κλπ)
-ανάπτυξη πλαισίου αξιολόγησης των κέντρων φυσικού τοκετού
– αξιολόγηση εμπειριών και αποτελεσμάτων υγείας από την οπτική γωνία των χρηστών (PREMs, PROMs,)
– συνεχής (on going) και ex post αξιολόγηση έργου και αποτύπωση βαθμού επίπτωσης των παρεμβάσεων υγείας
– ανάπτυξη λειτουργικών δεικτών καθώς και Δεικτών Αξιολόγησης (KPIs), πιλοτική εφαρμογή τους καθώς και επικύρωση/στάθμιση των δεικτών ποιότητας (συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου της ποιότητας και εγκυρότητας των δεδομένων),
– η βελτίωση της ποιότητας των περιγεννητικών υπηρεσιών υγείας από μαίες στην Ελλάδα
– η ανάπτυξη στρατηγικού σχεδίου για την αναδιοργάνωση και αναβάθμιση του τομέα της υγείας για την μητέρα και το νεογνό, με σκοπό την προώθηση της ισότιμης πρόσβασης του μαιευτικού πληθυσμού της χώρας.
Μετά τιμής
Το ΔΣ του ΣΕΜΜΑ