Σχετικά με το ερώτημα του ΚΥ για το ίδιο θέμα που αφορά τη λήψη test pap από μαίες-ευτές λεκτέα τα κάτωθι:
Το άρθρο 2 του ΠΔ 351/1989 καθορίζει το πλαίσιο άσκησης των επαγγελματικών δικαιωμάτων των Πτυχιούχων του τμήματος Μαιευτικής της Σχολής Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας, μεταξύ των οποίων προβλέπεται και το γενικό καθήκον της λήψης επιχρισμάτων για έγκαιρη διάγνωση του G.a των γεννητικών (PAP TEST) και κολπικού εκκρίματος για μικροβιολογική εξέταση (άρθρο 2 παρ. 2.1.7). Η κατά τα ανωτέρω πράξη των μαιών και των μαιευτών, σύμφωνα με τον νόμο ασκείται χωρίς συνδρομή ή επιβοήθηση, καθώς όπως προκύπτει από τη γραμματική ερμηνεία της στις περιπτώσεις καθηκόντων, για την άσκηση των οποίων απαιτείται η συνδρομή ή η παρουσία ιατρού ή άλλου επιστήμονα υγείας, αυτό ορίζεται ρητά στη διάταξη. Οράτε σχετικώς τις περιπτώσεις των παραγράφων 2.1.1. (Εκτέλεση φαρμακευτικής αγωγής κατόπιν ιατρικής οδηγίας και παρασκευή παρεντερικών διαλυμάτων (από το στόμα, ορθό, κόλπο, ενέσεις υποδόριες, ενδομυϊκές, ενδοδερμικές, ενδοφλέβιες).) ή 2.1.3. ( Τοποθέτηση καθετήρα LEVAIN κατόπιν ιατρικής οδηγίας.).
Περαιτέρω, στο άρθρο 12[1] του Ν. 4486/2017 , στο οποίο θεσμοθετείται το δίκτυο των Μαιών -Μαιευτών και διασυνδέεται λειτουργικά με τις εν γένει δημόσιες δομές παροχής πρωτοβάθμιας υγείας και χορηγείται στους επαγγελματίες υγείας του κλάδου ΤΕ Μαιευτικής και το δικαίωμα συνταγογράφησης τόσο για τη λήψη τραχηλικού επιχρίσµατος (τεστ Παπανικολάου) όσο και για τις σχετικές µε την κύηση απαιτούµενες εξετάσεις, σύµφωνα µε την κείµενη νοµοθεσία[2].
Όπως προκύπτει από τον τίτλο και το περιεχόμενο της υπ’αριθμ. 16076 (ΦΕΚ B’ 1724/15.03.2024) Κοινής Υπουργικής Απόφασης, η τελευταία αφορά σε ειδικότερα θέματα υλοποίησης της Δράσης δημόσιας υγείας «Προληπτικές Διαγνωστικές Εξετάσεις για τον Καρκίνο του Τραχήλου της Μήτρας» και δεν ρυθμίζει γενικότερα ζητήματα παροχής πρωτοβάθμιας φροντίδας, τα οποία σε κάθε περίπτωση ρυθμίζονται ευθέως, δυνάμει ρητών διατάξεων νόμου. Ως εκ τούτου, εκ των ανωτέρω εκτιμάται ότι δυνάμει των ρητών νομοθετικών διατάξεων του άρθρου 2 του ΠΔ 386/1987 και του άρθρου 12 του Ν.4486/2017 ρητώς προκύπτει ότι η διενέργεια λήψης τραχηλικού επιχρίσματος (τεστ Παπανικολάου) πραγματοποιείται αυτοτελώς από επαγγελματίες υγείας του κλάδου ΤΕ Μαιευτικής που υπηρετούν στο δημόσιο τομέα, χωρίς τη συνδρομή ιατρού.
Δήμητρα Δ. Λίγγρη
Δικηγόρος παρ’Αρείω Πάγω
[1] Το άρθρο 12 του Ν.4486/2017 ορίζει ότι: «Άρθρο 12 Μαιευτική φροντίδα στην Π.Φ.Υ. 1. Με απόφαση του Διοικητή της οικείας Υ.Πε. συγκροτείται δίκτυο Μαιών – Μαιευτών με τίτλο «Δίκτυο Πρωτοβάθμιων Υπηρεσιών Υγείας Μαιών- Μαιευτών», με μέλη του υπηρετούντες Μαίες- Μαιευτές στις δημόσιες δομές παροχής υπηρεσιών υγείας της οικείας Δ.Υ.Πε.. Ως Υπεύθυνος Συντονισμού του Δικτύου ορίζεται με ψηφοφορία πρόσωπο μεταξύ των μελών του Δικτύου. α) Ως έδρα του δικτύου ορίζεται δημόσια μονάδα παροχής υπηρεσιών υγείας της οικείας Δ.Υ.Πε. με απόφαση του Διοικητή της, ύστερα από εισήγηση του Υπεύθυνου Συντονισμού του δικτύου. β) Το δίκτυο Μαιών – Μαιευτών διασυνδέεται με τις δημόσιες μονάδες παροχής υπηρεσιών υγείας της οικείας Δ.Υ.Πε.. Το δίκτυο Μαιών-Μαιευτών διασυνδέεται λειτουργικά ιδίως με τις Το.Μ.Υ. καταρτίζοντας και υλοποιώντας ένα τακτικό πρόγραμμα επισκέψεων σε αυτές. γ) Σκοπός του δικτύου Μαιών- Μαιευτών είναι: αα) η παροχή συμβουλευτικής και ενημέρωσης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της λοχείαςββ) η παροχή υπηρεσιών πρόληψης και προαγωγής της υγείας, καθώς και υποστήριξης του μητρικού θηλασμού και Οικογενειακού Προγραμματισμού, γγ) η λήψη τραχηλικού επιχρίσματος (τεστ Παπανικολάου), δδ) η πραγματοποίηση επισκέψεων μελών σε Κέντρα Φιλοξενίας Προσφύγων, ύστερα από ενημέρωση της οικείας Δ.Υ.Πε. και των αρμόδιων αρχών για πραγματοποίηση δράσεων πρόληψης και προαγωγής της υγείας, εε) η ανάπτυξη συνεργασίας με Ο.Τ.Α. και φορείς που δραστηριοποιούνται σε επίπεδο τοπικής κοινωνίας για την πραγματοποίηση δράσεων ενημέρωσης, αγωγής και προαγωγής υγείας, στστ) η ολοκληρωμένη και έγκαιρη ενημέρωση και η προετοιμασία της εγκύου για το φυσιολογικό τοκετό. Τα δείγματα από διενεργούμενα τεστ Παπανικολάου αποστέλλονται άμεσα για κυτταρολογική εξέταση σε εργαστήριο της δημόσιας μονάδας που συνιστά την έδρα του δικτύου ή άλλης δημόσιας μονάδας εντός της οικείας Δ.Υ.Πε.. Τα χρησιμοποιούμενα κατά την υλοποίηση των δράσεων έντυπα πρέπει να συνιστούν προτυποποιημένα έντυπα του Υπουργείου Υγείας. Οι ανωτέρω δράσεις και ενέργειες πραγματοποιούνται αποκλειστικά εντός του πλαισίου των αρμοδιοτήτων και των επαγγελματικών δικαιωμάτων του κλάδου ΤΕ Μαιευτικής. δ) Η οργάνωση και ο συντονισμός της λειτουργίας του Δικτύου, των δράσεων και των προγραμμάτων που διενεργούνται γίνεται υπό την εποπτεία και τον έλεγχο του Διοικητή της οικείας Υ.Πε.. Το δίκτυο ενημερώνει σε μηνιαία βάση τη δημόσια μονάδα που συνιστά την έδρα του, καθώς και τη Μονάδα Αναφοράς, αν υφίσταται, σχετικά με τον προγραμματισμό και την υλοποίηση των δράσεών του. Το δίκτυο υποχρεούται να καταθέτει κάθε τρίμηνο και συνολικά στο τέλος του έτους απολογιστικά για τις δράσεις του στο Τμήμα Περιφερειακού Χάρτη και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας της οικείας Δ.Υ.Πε.. 2. Παρέχεται η δυνατότητα συνταγογράφησης από τους επαγγελματίες υγείας του κλάδου ΤΕ Μαιευτικής που υπηρετούν στο δημόσιο τομέα για τη λήψη τραχηλικού επιχρίσματος (τεστ Παπανικολάου), καθώς και για τις σχετικές με την κύηση απαιτούμενες εξετάσεις, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. Η εκτέλεση των παραπεμπτικών πραγματοποιείται υποχρεωτικά σε δημόσιες δομές παροχής υπηρεσιών υγείας.»
[2] Σύμφωνα με τη σχετική αιτιολογική έκθεση δυνάμει του άρθρου 12 αναβαθµίζεται η µαιευτική φροντίδα στην Π.Φ.Υ. προς δύο κατευθύνσεις: α) Με τη θεσµοθέτηση του «Δικτύου Πρωτοβάθµιων Υπηρεσιών Υγείας Μαιών – Μαιευτών», που συγκροτείται 4 σε κάθε Υ.Πε. µε απόφαση του Διοικητή της και στο οποίο θα συµµετέχουν Μαίες- Μαιευτές που παρέχουν τις υπηρεσίες τους στις δηµόσιες δοµές παροχής υπηρεσιών υγείας της οικείας Υ.Πε. και β) Με τη χορήγηση στους επαγγελµατίες υγείας του κλάδου ΤΕ Μαιευτικής του δικαιώµατος συνταγογράφησης τόσο για τη λήψη τραχηλικού επιχρίσµατος (τεστ Παπανικολάου) όσο και για τις σχετικές µε την κύηση απαιτούµενες εξετάσεις, σύµφωνα µε την κείµενη νοµοθεσία. Με το παρόν άρθρο του σχεδίου νόµου επιχειρείται η ουσιαστική αναγνώριση και ανάδειξη της ιδιαίτερα σηµαντικής συµβολής των Μαιών- Μαιευτών στο πεδίο της πρωτοβάθµιας φροντίδας γυναικών και νεογνών σε διασύνδεση µε τις δηµόσιες µονάδες παροχής υπηρεσιών υγείας της εκάστοτε Υ.Πε. και ειδικά σε διασύνδεση µε τις Το.Μ.Υ.. Οράτε σχετικά https://www.hellenicparliament.gr/UserFiles/2f026f42-950c-4efc-b950-340c4fb76a24/m-frohealth-eis-olo.pdf